Hamilelikte diş tedavisi koruyucu diş temizliği ve yıllık muayeneler nezdinde hem çok güvenlidir hem de tavsiye edilir. İdeal yapılması gereken; gebelik öncesinde detaylı bir muayene ile gerekli tedevilerin yapılması, gebelik sürecinde ise çok iyi bir ağız bakımı ve düzenlik kontroller ile idamesinin sağlanmasıdır.
Hamilelik sırasında hormon seviyelerindeki artış diş etlerinin şişkinliğe ve dolayısıyla tüketilen gıdaların artıklarının diş aralarında daha kolay birikmesine neden olur. Bu da diş etleri için sağlıksız bir durumdur. Rutin ağız bakımına göre daha detaylı ve hassas olunmalıdır. İhmal edilmesi durumunda çürükler hızlı ilerleyecek ve diş problemleri daha şiddetli olacaktır.
Hamilelikte koruyucu diş hekimliği rutinlerine dâhil olmak, hamilelik kaynaklı diş eti hastalıklarına (oral enfeksiyonlar) karşı alınabilecek yerinde bir önlemdir.
Hamilelikte diş tedavisi yapılır mı?
Gebelikte özellikle dişteki çürükler ve uyumsuz kronlar enfeksiyon riskini azaltmak için tedavi edilmelidir. Diş tedavisine hamilelik sırasında başlanacaksa ikinci üç aylık dönem idealdir. Çünkü üçüncü üç aylık döneme ulaştıktan sonra diş tedavinizi yaptırırken uzun süreli sırtüstü hareketsiz kalışlar daha zor hâle gelebilir. Birinci trimester, yani ilk üç ay çocuğun temel hücrelerinin oluştuğu ve en kritik evredir, üçüncü trimester ise erkon doğum riski taşıyan bir dönemdir.
Bu arada sağlığı tehdit etmeyen fakat sadece kişisel estetik talepler içeren diş tedavilerini doğum sonrasına ertelemek en doğrusu olacaktır.
Bununla birlikte, bazen kanal tedavisi ve/veya diş çekimi gibi acil uygulanması gereken tedaviler söz konusu olabilir. Bunların vakit kaybetmeden halledilmesi gerekmektedir. Ağızda ciddi bir enfeksiyon bulunmasının, anne bedeni ve çocuk sağlığı için de zararları olmaktadır.
Ancak diş beyazlatma ya da diğer kozmetik beklentileri içeren tedaviler doğumdan sonraya ertelenmelidir. Hamilelik sırasında kişisel arzulara tabi olan bu süreçlerden kaçınmak ve gelişmekte olan bebeği asgari düzeyde bile olsa herhangi bir riske maruz bırakmamak gerekir.
Hamilelikte Diş Tedavisi ve Anestezi
Hamilelikte diş tedavisi sırasında kullanılan ilaçların (anestezi, ağrı kesici) gelişmekte olan bebeğe zarar verip vermeyeceği konusunda çelişkili tıbbi çalışmalar mevcuttur. Örneğin lidokain (lokal anestezi ilacı) diş tedavisinde sıkça kullanılır. Ve lidokain anneye uygulandıktan sonra plasentaya da geçer. Geçiş miktarı incelendiğinde lidokain kullanımı için bilimsel çalışmalarla uygundur sonucu alınmıştır.
Zorunlu bir diş tedavisi uygulamasında eğer ki anestezi de kullanılacaksa anestezinin miktarını hamileliğiniz dolayısıyla hekiminiz minimum düzeyde tutacaktır. Çünkü anesteziye maruz kalınan zorunlu miktar hamilelikte en az düzeyde olmalıdır. Ancak bu sizin canınızın yanmasına da neden olmamalıdır.
Eğer diş tedaviniz gerçekleşirken canınız anesteziye rağmen yanarsa hekiminizle koordineli olarak anestezi miktarını artırabilirsiniz. Hem tedavi sırasında hem de diğer zamanlarda rahat olmanız sizin ve bebeğinizin üzerindeki stres miktarını azaltır. Acı duyarak bir tedavi süreci hem stres hem de hormonal dalgalanma oluşturacağı için daha zararlıdır.
Bu arada diş enfeksiyonların önlenmesi veya tedavisi için bazen antibiyotik de gerekebilir. Gebelikte kullanımı güvenli olan penisilin, amoksisilin ve klindamisin gibi antibiyotikler hekiminizin gerekli görmesi durumunda reçete ile temin edilebilir.
Hamilelikte Röntgen
Özellikle diş ile ilgili acil durumlar söz konusuysa birçok diş prosedürünü gerçekleştirmek için röntgen gerekir. Fakat bu durum hamileler ve hamilelik şüphesi olanlar için geçerli değildir. Uygun görüldüğünde geçici tedaviler ile problemin gebelik sonrasına ertelenmesi denenebilir.
Kaynaklarda, Amerikan Radyoloji Koleji tarafından yapılan bir araştırmaya göre, “Hastalık tanısı için çekilen tek bir röntgen işlemi, gelişen embriyoya ya da fetüse olumsuz yönde etki edebilecek düzeyde radyasyon içermemektedir” denmesine karşın en koruyucu şekilde hareket etmek daha doğrudur.
Yine de hamileliğiniz sırasında diş röntgeni çekilmesine kesinlikle gerek var ise en güvenli yolu işlemin gerekli önlemler alındıktan sonra gerçekleştirilmesidir.
Bazı anne adayları ilk üç aylık dönemde zorunlu olmayan diş tedavilerinden kaçınırlar. Çünkü bilirler ki bu dönem bebeğin en savunmasız olduğu dönemdir. Ve gelişmekte olan bebeklerini herhangi bir risk faktöründen korurlar. Kaynaklarda ilk üç aylık dönemdeki tedavilere bağlı olarak bir düşük görülmese de, gerekli tedavi için orta üç aylık dönem genellikle beklenmektedir.
Hamilelikte Ağız ve Diş Bakımı
- Dengeli beslenilmeli, diş macunu ile günde iki kez dişler fırçalanmalı ve diş ipi ile temizlik de günlük yapılmalıdır. Ağızda plak birikimi görülmemesine özen göstermelidir.
- Hamilelik öncesinde ve sırasında ağız ve diş muayenesi düzenli olarak yaptırılmalıdır.
- Diş hekimine hamilelik durumu mutlaka bildirilmeli ve hamilelik süreciyle ilgili ayrıntılı bilgi verilmelidir.
- Aciliyeti olmayan diş tedavilerinin mümkünse doğum sonrasına ertelenmesi gerekir.
Dişçi Koltuğu Önerileri 😊
- Dişçi koltuğunda otururken bacaklarınızı çapraz tutarak kan dolaşımınızın sağlıklı bir biçimde devam etmesini sağlayın.
- Sizi ve bebeğinizi daha konforlu tutmaya yardımcı olmak için yastık kullanın.
- Aklınıza sevdiğiniz müzikleri getirin ve içinizden mırıldanın.
- Rahatlayın.
- Stres altında tedavi yapılması, hem sizi hem bebeğinizi yoracaktır.
