Diş çürümesinin nedenleri düzenli ağız ve diş bakımının yapılmamasıyla, tükürük içeriğiyle, genetik olarak diş yapısıyla ya da çeşitli hastalıklarla bağlantılı olabilir. Diş çürüğü, aslında dişte meydana gelen erime ve buna bağlı oluşan küçük bir deliktir. Tedavi edilmedikçe genişler ve şiddetli ağrı gibi semptomlarla hastaların gündelik hayatını olumsuz etkileyecek duruma gelebilir.
Diş çürümesinin nedenleri, bazı durumlarda herhangi bir semptomla karşılaşılmamasına bağlı olarak çok geç fark edilebilir. Diş sağlığı açısından, dünyadaki en yaygın rahatsızlık diş çürükleridir. Düzenli diş hekimi kontrollerine gitmek ve bu seanslarda alınan röntgenler bu soruna erken müdahale edilebilmesi ihtimalini arttırmaktadır.
Diş Çürümesinin Nedenleri Nelerdir?
Diş çürümesinin nedenleri arasında başı çeken faktör, dişlere yapışan ve farklı ögelerden oluşan plaklardır. Plaklar aşağıdakilerin bir kombinasyonudur:
- Bakteriler
- Tükürük
- Asit
- Yiyecek kalıntıları
Ağzın içerisinde çeşitli bakteriler vardır. Bunlardan bazıları yararlı bakteriler, bazıları ise zararlı bakteriler olarak sınıflandırılabilir. Bu bakterilerin pek çok işlevi vardır. Örneğin, şekerli bir yiyecek tüketildiğinde, bu bakteriler şekeri aside dönüştürürler ve ağızda plak oluşumunu hızlandırırlar. Bir grup bakteri ise oluşan asiti, dişe zarar vermeden nötralize etmeye çalışır. Plak dişlere yapışınca, diş minesini aşındırmaya başlar. Dişleri koruma işlevine sahip diş minesinin zayıflaması, çürüme ihtimalini arttırır. Bu yüzden, düzenli diş fırçalama ve ağız bakımı çok önem taşımaktadır.
Bazı hastalıklara sahip olan kişilerde diş çürümesi riski daha fazladır. Bu hastalıklar şöyle sıralanabilir:
- Anoreksiya ve bulimia gibi rahatsızlıkları olanlar
- Reflü hastaları (mide asidinin ağza gelmesi sonucu diş minesini yıpratması sebebiyle)
Bunun dışında diş çürümesine neden olan faktörler şunlardır:
- Aşırı şekerli ve asidik yiyecekler ya da içecekler tüketmek
- Rutin ağız ve diş bakımı yapmamak, diş ipi kullanmamak
- Yeterince florür alamamak
Diş Çürümesinin Belirtileri
Diş çürümelerinin belirtileri ve semptomları, çürüğün boyutuna ve nerede bulunduğuna göre değişiklik gösterebilir. Çürümenin daha başlangıç aşamalarında herhangi bir belirti oluşmayabilir. Çürük büyüdükçe ve derinleştikçe aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir:
- Dişte hassasiyet
- Tatlı, sıcak ya da soğuk bir şey yerken ya da içerken hissedilen ağrı
- Dişte görünen delikler
- Dişin herhangi bir yüzeyinde kahverengi, siyah ya da gri renklenmeler
- Isırma ya da çiğneme sırasında meydana gelen ağrı
Diş Çürümesi Tedavisi
Yukarıda bahsetmiş olduğumuz belirtiler mevcutsa, diş hekimi sözlü ve fiziksel bir muayeneden sonra diş çürüğünün konumunu belirleyebilir. Bazı çürükler kolay görülmeyebileceği için röntgen çekilerek kesin sonuçlar alınır.
Alınan sonuçlara göre nasıl bir tedavi prosedürü izleneceği belirlenir. Diş çürüklerinin tedavisi için sıkça başvurulan yöntemler şunlardır:
- Dolgu: Çürümüş diş dokusunun dişten çıkarılması ve yerine diş dokularını taklit edecek dolgu malzemesinin konulması şeklinde gerçekleştirilir. Günümüzde, kompozit malzemelerin kullanımıyla çok estetik ve fonksiyonel sonuçlar alınabilmektedir.
- Kron: Çürümenin çok ileri safhalarında dişten çıkarılması gereken doku çok fazla olabilir. Kalan diş dokusu ise, bu yerleştirilen dolgu materyaline yeterli desteği veremeyebilir. Bu durumda dişin çepe çevre bir yapı ile sarılması gerekebilir. İşlem sonrasında, dişlerin genel rengiyle uyumlu ve doğal görünümlü kron takılır.
- Kanal tedavisi: Diş çürükleri bazı durumlarda diş sinirlerine kadar ulaşabilir ve sinilerin ölümüne sebebiyet verebilir. Diş hekimi, diş köklerini kurtarmak için sinir dokusunu, kan damarı dokularını ve çürümüş kısımları çıkartır. Sonrasında enfeksiyon olup olmadığına bakarak gerekiyorsa ilaç uygulaması yapar. Son aşamada dolgu ya da kron uygulamalarına geçilir.
- Erken tedavi: Çürümenin erken bir evresinde diş hekimine başvurulmuşsa diş hekimi bölgeyi flörür tedavisiyle güçlendirir ve diş minesini eski haline getirir. Bu sayede çürümenin ilerlemesi durdurulur. Rutin kontroller yapılır ve uzun dönemde ilerleyip ilerlemediğine bakılır.
Diş çürüklerine karşı koruma sağlamanın en etkili yolu düzenli diş hekimi kontrolleri ve doğru ağız bakımıdır. Bunların gerçekleştirilmediği takdirde, diş çürükleri nelere sebep olur, inceleyelim.
Diş Çürükleri Nelere Sebep Olur?
Bir diş çürüğü, tedavi edilmediği takdirde pek çok soruna sebebiyet verir. Bunların bazıları şunlardır:
- Devam eden ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyen diş ağrısı
- Enfeksiyon varsa diş etrafında irin birikimi
- Ağız kokusu
- Sepsise giren bir enfeksiyon gibi hayati tehdit yaratabilen apseler
- Çiğneme güçlüğü